สมัน

Schomburgk's Deer

ลักษณะ

สมันเป็นสัตว์ป่าจำพวกกวาง ขนตามลำตัวสีน้ำตาลเข้ม ท้องมีสีอ่อนกว่า ริมฝีปากล่างและด้านล่างของหางเป็นสีขาว เพศผู้จะมีเขาแตกแขนงออกไปมากมาย จึงได้ชื่อว่าเป็นกวางที่มีเขาสวยที่สุดในโลก มีกิ่งรับหมาหรือกิ่งเขาที่ยื่นออกไปข้างหน้ายาวกว่ากิ่งรับหมาของกวางชนิดอื่นๆ มีความสูงจากพื้นดินถึงหัวไหล่ 100-110 เซนติเมตร น้ำหนักประมาณ 100-120 กิโลกรัม พบกระจายพันธุ์ชุกชุมมากโดยเฉพาะในที่ราบลุ่มภาคกลางอาศัยอยู่ในที่ทุ่งโล่งกว้าง ใกล้แม่น้ำ ตอนกลางวันจะหลบแดดตามป่าละเมาะหรือพงหญ้าสูงๆ จึงเป็นจุดอ่อนที่ทำให้ถูกล่าได้อย่างง่ายดาย (กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช)

ประชากรรวมทั่วโลก :

ประชากรในประเทศไทย :

-

-

สมัน เป็นกวางพื้นเมืองเฉพาะถิ่น พบแถบที่ราบลุ่มภาคกลางของประเทศไทยแห่งเดียวในโลก ปี ค.ศ. 1863 (พ.ศ. 2406) เซอร์โรเบิร์ต โซมเบิร์ก กงศุลเยเนราลประจำราชสำนักแห่งพระเจ้ากรุงสยาม ได้นำเขาสมันเป็นเป็นเขาที่หลุดเก็บตกจากเมืองไทย ทูลถวายพระนางวิกตอเรียแห่งอังฤษ และพระองค์ได้ส่งไปยังพิพิธภัณฑ์เซาท์เคนชิงตัน
ต่อมาโปรเฟสเซอร์ไลท์ ผู้เชี่ยวชาญเขากวางต่างๆจากประเทศอินเดีย ได้ศึกษาพบว่า สมันเป็นกวางชนิดใหม่และตั้งชื่อว่า กวางโซมเบิร์ก เพื่อเป็นเกียรติแก่ เซอร์โรเบิร์ต โชมเบิร์ก
ตามหลักฐานบันทึกไว้ว่า ปีพ.ศ. 2481 ส่วนสมันตัวสุดท้ายได้เสียชีวิตที่วัดแห่งหนึ่งในตำบลมหาชัย จังหวัดสมุทรสาคร ปัจจุบันสมันสูญพันธุ์แล้ว แต่ยังมีซาก คือเขาสมันที่แสดงอยู่ในพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติ จ.ปทุมธานี (กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช)